د کیلې کیفیت د ځینو مهمو عواملو پراساس ارزیابي کېږي چې د هغې تازه والي، خوږوالي، او د پوستکي حالت ته ډېر پام کېږي. د کیلې غوره کیفیت معمولاً د هغې د ظاهري بڼې، رنګ، او د داخلي برخې ځانګړتیاوو سره تړاو لري. دلته د کیلې د کیفیت ځینې مهم معیارونه دي:
۱. رنګ
- د کیلې رنګ د هغې د رسېدلو مرحله ښیي. کیلې چې تر بشپړ رسېدو مخکې وي، سپین یا شین رنګ لري. کله چې کیله پوره رسېږي، رنګ یې ژیړ او روښانه کیږي. کیلې چې د رسېدو په بشپړ حالت کې وي، باید ژیړ او ځینې وختونه د سپینو ځینې ټکې ولري.
- که کیله پخه او زیاتره تورې یا خړې نښې ولري، ښایي دا زوړ یا خراب شوي وي. د کیلې د ځینې ډولونو لپاره، لکه د "ګلابي" ډول کیلې، رنګ یې ممکن لږ ډول وي، خو عموماً ژیړ رنګ د غوره کیفیت نښه ده.
۲. پوستکی
- د کیلې پوستکی باید نرم او صاف وي. که پوستکی ډیر سخته یا ککړه وي، دا ښیي چې کیله پوره نه ده پخه شوې یا په ښه توګه نه ده ذخیره شوې.
- که چیرې کیله د پوستکي لاندې د چور یا ټپونو نښې ولري، نو دا د خرابېدو یا زوړېدو نښه ده. کیله باید داسې نه وي چې د پوستکي لاندې یې نرمۍ او خالي ځایونه څرګند شي.
- د کیلې پوستکی ممکن ځینې وړې ځیګرې نښې یا څڼې ولري چې د رسېدو نښه ده، خو ډیرې تورې نښې یا د ډیرو ځیګرونو شتون د خرابېدو نښه ده.
۳. د پوستکي جوړښت (نرمښت)
- کیله باید نرم وي، خو نه ډیر نرم. که کیله په لاس کې د فشار لاندې نرم شي او د پوستکي لاندې د داخلي برخې خرابوالی احساس شي، نو دا ښیي چې کیله زاړه شوې ده.
- د کیلې غوره کیفیت د هغې نرمښت سره سمون لري، خو باید په زیات نرم حالت کې نه وي. که چیرې کیله زیاتې فشار ته ځواب نه ورکوي، دې ته د خرابیدو نښه ګڼل کیدی شي.
۴. بوی
- د کیلې بوی باید خوشبو او تازه وي. که کیله بوی نه لري یا داسې بوی ورکړي چې د خرابیدو یا سږو نښه ولري، نو ښایي کیله فاسده شوې وي.
- کیله چې تازه وي، بوی یې خوږ او طبیعي وي. که بوی یې ترش یا غیر طبيعي وي، دا ښیي چې کیله ممکن خراب شوي وي.
۵. اندازه
- د کیلې اندازه معمولاً د هغې د نوعې پورې اړه لري، خو عموماً د غوره کیفیت کیله باید منځنۍ اندازه ولري. ډیرې کوچنۍ یا ډیرې لویې کیلې ښایي د ډول یا پخیدلو سره مناسبې نه وي.
۶. د داخلي برخې وضعیت (تخمونه)
- د کیلې داخلي برخه، یعنې د میوې د پوټکي لاندې غوښه، باید رنګین او خوږه وي. که چیرې د کیلې غوښه ډیر سپینه یا بې ذائقې وي، ښایي هغه کیله د رسېدو په خپل بشپړ وخت کې نه وي.
- کیله چې پخه او رسېدلې وي، نرمې، خوږې او د خوړلو لپاره مناسبې غوښې لري. که کیله د خوړلو لپاره ستونزه ولري، لکه د پوټکي لاندې سختوالی یا د ځینې برخو له وچو کیدو سره، دا د خرابېدو نښه ده.
۷. د کیلې د رسېدو حالت
- د کیلې رسېدل باید په ښه توګه ترسره شوي وي. که چیرې کیله لا هم شین یا نیمه رسېدلې وي، دا ښیي چې هغې خپل بشپړ خوږوالی او ذایقه ترلاسه کړې نه ده.
- د کیلې د رسېدو وروسته، هغې باید په یخچال یا د هوا له تماس پرته ذخیره شي ترڅو هغه خپل خوږوالی او تازه والی وساتي. که چیرې کیله د رسېدو له ځنډ سره یا په ډیری تودوخه کې ذخیره شي، کیله کیدای شي ناپاکه یا خراب شي.
۸. د غوره ډولونو انتخاب
- د کیلې مختلف ډولونه د کیفیت په شرایطو کې توپیر لري. ځینې ډولونه لکه "Cavendish" د نړۍ په ډیرو برخو کې مشهوره دي او د ښه کیفیت کیلې ورکوي.
- نور ډولونه لکه "Red Banana" او "Apple Banana" هم ځانګړې ځانګړتیاوې لري چې د طعم او بوی په لحاظ غوره کیدی شي.
ټولیزه لارښوونه:
د کیلې غوره کیفیت لپاره، هغه باید په بشپړه توګه رسېدلې وي، رنګ یې ژیړ وي، پوستکی یې نرم او بې نښو یا ټپونو څخه پاک وي، او داخلي غوښه یې خوږه او تازه وي. کیلې چې د دې معیارونو سره سمون ولري، ډیری وخت د تازه، خوږې او خوندورې کیلې نښه ګڼل کیږي.