د بزګر یا د زراعت متخصص هغه شخص دی چې د ځمکې د کارولو، د کرنې، د محصولاتو تولید او د کښتونو د پالنې په برخه کې ځانګړي مهارتونه لري. د بزګرانو مهارتونه ډیر متنوع او پراخه دي او د طبیعت، ځمکې، او د کرنې اړوند مختلفو اړخونو باندې تمرکز کوي. په لاندې توګه د بزګرانو مهم مهارتونه ذکر شوي دي:
۱. د ځمکې او خاورو ښه مدیریت
- د خاورو تحلیل: د بزګر لپاره دا اړینه ده چې د ځمکې او خاورو کیفیت وپیژني. هغه باید پوه شي چې کوم ډول خاوره د کوم محصول لپاره مناسبه ده.
- د خاورو د pH توازن: د خاورو pH او د هغې د موادو وضعیت (لکه نایتروجن، فاسفورس، او کلسیم) باید په درست ډول تنظیم شي.
- د کښت لپاره ځمکه چمتو کول: د ځمکې د تیارۍ په برخه کې مهارت لرل لکه د ځمکې پخلاینې، د هوا کولو، او د فصل بدلون (crop rotation) د ځمکې د بارورۍ لپاره اړین دي.
۲. د محصولاتو کښت او ساتنه
- د محصول انتخاب: د بزګر باید پوه شي چې کوم محصولات په کوم اقلیمي شرایطو کې ښه تولید کوي. د بذرونو او کښتونو غوره کولو مهارت د محصول ښه تولید لپاره مهم دی.
- د کښت پروسه: د کښت کولو سم وخت، د کښت فاصله، او د کښت د تخنیکونو سم کارول (لکه د لګولو ژوروالی او د کرنې ترتیب) باید په دقت سره ترسره شي.
- د محصولاتو ساتنه او پاملرنه: د نباتاتو د اړتیاوو سره سم د اوبو ورکول، د ګلونو او میوو لپاره سم پاملرنې تدابیر او د دوړو یا ګازونو د آفتونو په وړاندې د ساتنې ستراتیژۍ.
۳. د آفتونو او ناروغیو کنټرول
- د حشراتو او ناروغیو پېژندل: د بزګر لپاره دا مهمه ده چې د نباتاتو د عامو آفتونو او ناروغیو نښې وپیژني، او د دې آفتونو د کنټرول لپاره سم تدابیر غوره کړي.
- د بیولوژیکي کنټرول لارې چارې: د آفتونو لپاره د کيمياوي زهرونو کارول باید د لږ استعمال پر اساس وشي، تر څو چاپیریال او صحتمند ژوند ته زیان ونه رسوي. د بیولوژیکي او ارګانیک کنټرول ټیکنالوژۍ کارول یو مهارت دی.
- د اړین درملو او د زهرونو سم استعمال: د کیمیاوي درملو سم او په معقول اندازه کارول د بزګر د مهمو مهارتونو په توګه ګڼل کیږي.
۴. د اوبو مدیریت
- د اوبو اړتیاوې: بزګر باید پوه شي چې هر محصول څومره اوبه اړتیا لري او څنګه اوبه په مؤثره توګه استعمال کړي.
- د اوبو د سرچینو مدیریت: د اوبو د کمښت او زیاتوالی څخه ډډه کولو لپاره باید د اوبو سم مدیریت وکړي. د اوبو د ذخیرې سیستمونه، لکه د اوبو په کانالونو او نلونو کې د اوبو ذخیره کولو پلان، د اوبو د کارونې ښه کولو کې مرسته کوي.
- د اوبو د سیستمونو نصب: د اوبو سپمولو لپاره د اوتوماتیک او هوښیار اوبو ورکولو سیسټمونو کارول یو مهم مهارت دی.
۵. د محصولاتو ټولولو او ذخیره کولو مهارت
- د ټولولو وخت: د محصولاتو ټولول باید په سم وخت کې ترسره شي، ځکه چې ډیر وخت د محصولاتو ضایع کیدو سبب کیږي. د محصولاتو د رسېدلو او ټولولو مهارتونه باید په سمه توګه وکارول شي.
- د ذخیره کولو شرایط: د محصولاتو په سم ډول ذخیره کول، لکه د تودوخې، رطوبت، او نور شرایطو کنټرول باید د بزګر مهارت وي.
۶. د مالیاتو، لګښتونو او عایداتو مدیریت
- د لګښتونو مدیریت: بزګر باید د کرنې ټولو لګښتونو لکه د تخمونو، زهرونو، اوبو، او کارګرانو مزدورۍ سم مدیریت وکړي.
- د مالي مدیریت مهارتونه: د بزګر لپاره دا مهارت مهم دی چې څنګه خپل عایدات او مصرفونه کنټرول کړي. د حساب ورکولو، مالیاتو او د محصولاتو خرڅولو په اړه پوهه باید وي.
۷. د بازار موندنې او پلور مهارتونه
- د محصولاتو خرڅلاو او بازار موندنه: بزګر باید پوه شي چې څنګه خپل محصولات په بازار کې ښه وړاندې کړي. دا مهارت شاملوي د بازار ارزښت، د خرڅلاو ستراتیژۍ او د مشتریانو د غوښتنې تحلیل.
- د آنلاین پلور مهارتونه: په اوسني وخت کې آنلاین بازارونه د محصولاتو د خرڅلاو لپاره خورا مهم شوي دي. بزګر باید د آنلاین سوداګرۍ، د محصولاتو وړاندې کولو، او د ډیجیټل بازارموندنې پوهه ولري.
۸. د ټیکنالوژۍ کارول
- د زراعت ټیکنالوژۍ: د بزګر لپاره اړینه ده چې د زراعت نوې ټیکنالوژۍ په کار واچوي. دا ټیکنالوژۍ لکه د اوبو هوښیار سیستمونه، د ځمکې او محصولاتو د سالمیت سنجش لپاره پرمختللې وسیلې، او د کښت لپاره ماشینونه کولی شي د بزګر د تولیدي ظرفیت لوړ کړي.
- د ډیټا او معلوماتو تحلیل: د زراعت په برخه کې د معلوماتو راټولول او د هغه پر بنسټ د غوره پرېکړو نیولو لپاره، د بزګر د مدیریت مهارتونه باید پراخه شي.
۹. د خوندیتوب او روغتیا پالنه
- د کارګرانو خوندیتوب: بزګر باید د خپل کارګرانو او خپلو د زراعتی کارونو لپاره د خوندیتوب تدابیر وپېژني. دا په ځانګړې توګه په هغو سیمو کې مهم دي چې د خطرناکو درملو یا اوزارونو سره کار کیږي.
- د ناروغیو او آفتونو په وړاندې د وقایې تدابیر: د روغتیا او د بزګرانو د شفا په اړه پوهه لکه د حشرات او د ځمکې د زیانونو مخنیوی، د زهرجن کیمیاوي موادو د کارولو په اړه احتیاط کول هم اړین دي.
۱۰. د موسمي شرایطو سره تطابق
- د اقلیمي او موسمي بدلونونو سره سم کښت کول: د بزګر باید د موسمي بدلونونو سره سم د خپلو محصولاتو پالنه وکړي. مثلاً، د باران کمښت یا زیاتوالی، د تودوخې لوړوالی، او نور موسمي بدلونونه د کښتونو په ګټې او زیان کې تاثیر لري.
پایله:
د بزګر مهارتونه د کرنې په مختلفو برخو کې پراخه او ژورې پوهې ته اړتیا لري. له ځمکې پورې د کښت، د اوبو او آفتونو کنټرول، د بازار موندنې او مالي مدیریت پورې هر اړخ د بزګر په مهارتونو کې شامل دی. که بزګر دې ټولو برخو کې پوهه او مهارت ولري، نو هغه کولی شي خپله زراعتی سوداګري پراخه او له هغې څخه زیات عاید ترلاسه کړي.